PeyamaKurd - Kürt ulusal özgürlük mücadelesinin sembol isimlerinden Mele Mustafa Barzani, 46 yıl önce bugün hayata gözlerini yumdu. Barzani, hayatı ve mücadelesiyle, bugünkü yüzyılda Kürtlerin özgürlük mücadelesinde önemli bir rol oynadı.
Efsanevi Kürt lideri Mustefa Barzani, 14 Mart 1903 yılında Güney Kürdistanın Barzan köyünde dünyaya geldi.
Şeyh Muhammed Barzaninin en küçük oğlu olan Mele Mustafa Barzani, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Hamidiye Alayları tarafından ailesiyle birlikte alıkonularak 9 ay Diyarbakır zindanlarında kaldı.
16 yaşındaki Berzenci İsyanına katıldı, Peşmerge komutanı oldu
Ağabeyi Şeyh Abdulselam Barzani, 1914te Musulda Osmanlı yönetimi tarafından vurulan izinler henüz 11 yaşında olan Mela Mustafa, 16 yaşındaki Şeyh Mahmud Berzencinin 1919da kaldığı isyana katıldı.
Bu başkaldırıda Peşmerge komutanı olarak yer alan Barzani, 1931-32 yılları arasında İngilizlere karşı Şeyh Ahmedin başlattığı direnişe Mergesor ve Şerwan Cephesi Komutanı sıfatıyla katıldı.
Irak hükümeti ile birlikte ağır bir saldırı başlatan İngilizler, yoğun hava bombardımanıyla direnişi kırdı. Barzani önce Basraya, ardından da Süleymaniyeye sürgüne gönderildi.
10 yıl süren sürgünün ardından Süleymaniyede Hvi rejimi ile ilişki kuran Mele Mustafa, 1943 yılında sürgünden firar ederek İrana (Rojhılata) geçti.
Kürdistan Cumhuriyetinin düzeninde yer aldı
1945te direnişin kanlı bir şekilde bastırılması üzerine sağ kalan Peşmergeleriyle birlikte Rojhılat Kürdistana kural olarak, 13 Ocak 1946da ilan edilen Mahabad merkezli Kürdistan Cumhuriyetinin rejiminde yer aldı. Barzani Kürdistan Cumhuriyetinde tümgeneral rütbesiyle başkomutanlığa getirildi.
Mele Mustafa Barzani, 16 Ağustos 1946da Kürdistan Demokrat Partisini (PDK) kurdu.
Aralık 1946da Sovyet ordusunun İrandan katılımının ardından İran güçlerinin saldırısı üzerine Kürdistan Cumhuriyeti dağıldı.
Kürdistan Cumhuriyetinin yıkılmasının ardından 500 Peşmergeyle birlikte Haziran 1947de Sovyetler Birliğine geçti.
Sovyetler Birliğinde kaldığı dönemde Moskova Dil Enstitüsünde büyüyen gören Barzani, 1958de Irakta Abdülkerim Kasımın krallık yönetimine karşı darbe yapma üzerine Güney Kürdistana geri döndü ve burada yasal olarak kayıtlı KDPnin başına geçti.
Eylül Devrimini başlattı
Yeni desteklenen Kürtçe haklarıyla ilgili oyalayıcı kontrolün sürmesi üzerine Mela Mistefa Barzani, 11 Eylül 1961de Kürdistanda Eylül Devrimi olarak geçen yeni bir devrime öncülük etti. Musul ve Kerkük dahil birçok Kürt kentini kurtarılmış Kürt bölgesi ilan etti.
1966da Irakla uzlaşmanın sonucu, 1970te Irak hükümeti ile Kürt halkı adına PDK Başkanı sıfatıyla Otonominin ayrılmasını imzaladı. Ancak Bağdat ticaret anlaşmasının hiçbir maddesine uymadı. Bunun üzerine Mele Mustafa Barzaninin başkanlığındaki Kürtler 12 Mart 1974te yeniden direniş başladı.
1975e kadar Kürt tarafının güvenliğiyle kalıcı direniş, 6 Mart 1975te imzalanan Cezayir kurtuluşuyla, bazı tavizler karşılığında Irak ile anlaşmaya varan İran şahı Muhammed Rıza Pehlevinin Kürtlerle yaptığı ittifakın istikrarına ihanet etmesiyle tam olarak geri dönmesiyle ve Barzaninin tüm eylemleri sonuçsuz kaldı.
1 Mart 1979da vefat etti
Barzani bu yıllarda rahatsızlandığı için önce İrandan sonra 1976da tedavi amacıyla Amerikaya gitti.
1 Mart 1979da Washingtondaki George Town Hastanesinde hayata gözlerini yumdu.
Naaşı Doğu Kürdistanın Şino değiştirilebileceği tanımlandı.
1991 yılında Güney Kürdistanda Büyük Ayaklanmanın (Raperin) başarıyla birlikte naaşı Barzana getirildi.
Efsanevi Kürt lideri Mela Mustefa Barzani, her yıl olduğu gibi bu yıl da vefat yıl dönümünde Kürdistan Bölgesinde ve diğer merkezlerde sergilenen etkinliklerle gösteriliyor.