PeyamaKurd - Halepçe Katliamının üzerinden 36 yıl geçti. 16 Mart 1988de Irak eski Devlet Başkanı Saddam Hüseyinin talimatıyla Halepçeye kimyasal bombalar yağdırıldı. Kadın, çocuk, yaşlı en az 5 bin kişinin hayatını kaybettiği katliamda 10 binden fazla kişi de yaralandı.
Modern dünya tarihinde Hiroşima ve Nagazakiden sonra en büyük kimyasal saldırısı olarak kaydedilen Halepçe Katliamının üzerinden 36 yıl geçti.
16 Mart 1988de 5 bini aşkın kişi, Irakın devrik diktatörü Saddam Hüseyinin emriyle düzenlenen bombardımanda yaşamını yitirdi. Halepçe Katliamının açtığı yara hala ilk günkü kadar taze.
Halepçe Katliamının 36ıncı yıl dönümü vesilesiyle bugün başta Kürdistan Bölgesi olmak üzere Kürtlerin yaşadığı her yerde değişik anma programları yapılacak.
Halepçe kentindeki anma bugün sabah 08:00de Şehitler Anıtında başladı. Programa katılan hükümet yetkilileri ve vatandaşlar anıta çelenk bıraktı.
Kürdistan Bölgesi genelinde de saldırının başladığı saat olan 10:55te 1 dakikalık saygı duruşunda bulunuluyor.
En az 5 bin kişi hayatını kaybetti
16 Mart 1988 tarihinde çoğu kadın ve çocuklardan oluşan 5 bini aşkın kişi, Irakın devrik diktatörü Saddam Hüseyinin emriyle Halepçeye savaş uçakları ile düzenlenen bombardımanda kullanılan kimyasal silahlarla yaşamını yitirdi.
Tarihe Halepçe Katliamı olarak geçen bu insanlık dışı saldırı, Saddam Hüseyin liderliğindeki Baas rejiminin Güney Kürdistanda Kürt halkına karşı 1986-1989 yılları arasında sistematik olarak sürdürdüğü Enfal Soykırımının en acı ve en son etabıydı.
12 Mart 1986da başlayıp, 7 Haziran 1989da sona eren Enfal Soykırımı sürecinde 182 bin Kürt katledildi, 4500 köy ve 30 ilçe yerle bir edildi, camiler, kiliseler, ibadethaneler yıkıldı.
Elma kokulu gazlar şehri sardı
İkinci saldırı başladığında ortaya kesif bir koku yayıldı. O anlara şahit olanlar, kente düşen bombaların içindeki elma kokulu gazların birkaç dakika içerisinde tüm kente yayılmaya başladığını söylüyor.
Bombardımanda kullanılan hardal, sarin ve VX gibi gazların kokusunu genizlerinde hisseden Halepçedeki canlılar birer birer toprağa düştü.
Katliamda çoğunluğu kadın ve çocuk olmak üzere 5 bini aşkın kişi şehit düştü, 10 binden fazla kişi de yaralandı. Bazı kaynaklar ise 6 bin 357 kişinin zehirlenerek hayatını kaybettiğini, 14 bin 765 kişinin de ağır yaralandığını kaydediyor.
Vaadler yerine getirilmedi
2003 yılında devrilen Saddam Hüseyin, Kürtlere karşı yürüttüğü Enfal Katliamı kapsamında 180 bin kişinin ölümünden sorumlu tutularak yargılandı.
Ancak Duceyl Katliamı nedeniyle aldığı idam cezasıyla 2006da asıldı. Ölümünün ardından ise Kürtlere karşı soykırım uygulamaktan yargılandığı davada suçlu bulundu.
Saddam Hüseyinin Kimyasal Ali lakaplı kuzeni Ali Hasan el Mecid ise 2010 yılında, aralarında Halepçe Katliamının da bulunduğu zehirli gaz saldırılarının emrini vermekten idam edildi.
1 Mart 2010da Irak Yüksek Ceza Mahkemesi Halepçe Katliamı soykırım olarak tanıdı. Kürdistan Bölgesi hükümeti tarafından bu karar memnuniyetle karşılansa da, Bağdat yönetimi tarafından Halepçeli ailelere gereken destek verilmedi, vaadler yerine getirilmedi.
Kürdistan Bölgesi hükümeti, Mart 2014te Süleymaniyeye bağlı olan Halepçenin il olmasına karar verdi. Irak hükümeti ise bu hafta Halepenin il olması kararını onayladı.
Tarihe kara bir leke olarak düşen bu katliamın acıları ve anıları Kürt halkının hafızasında hala ilk günkü kadar taze.