لە نێوان ئارامکردنەوە و ئاگادارکردنەوە: واشنتۆن پاڵ بە بەیروتەوە دەنێت بۆ ئەوەی هەنگاوی خێراتر بنێت بۆ کۆنترۆڵکردنی چەک

سەرچاوە دیپلۆماسییەکان دووپاتیان کردۆتەوە کە پەیامەکانی ئەم دواییەی ئەمریکا بۆ بەیروت هۆشدارییەکی ڕوونیان هەیە لە بەرامبەر بەردەوامیی دۆخی ئەمنی و سیاسیی ئێستا، بە لەبەرچاوگرتنی پێداگری واشنتۆن لەسەر بەستنەوەی سەقامگیری ناوخۆ بە خێراکردنی جێبەجێکردنی پلانی قۆرخکاری چەک کە پێشتر لەلایەن ئەنجومەنی وەزیرانەوە پەسەندکرابوو. بەگوێرەی ئەو سەرچاوانە، ئیدارەی ئەمریکا هانی سوپای لوبنان دەدات بۆ تەواوکردنی ئەم ئەرکە، لە بەرامبەردا ئامادەیی خۆی بۆ پێشکەشکردنی پاڵپشتی لۆجستی و سیاسی پێویست. ئەمەش لە کاتێکدایە کە بژاردەی دانوستانی ناڕاستەوخۆ لەگەڵ ئیسرائیل لەم قۆناغەدا دابەزیوە.
هاوتەریب لەگەڵ ئەوەشدا ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا هەوڵدەدات گرژییەکان لەسەر سنووری باشوور کەمبکاتەوە بە چالاککردنی "میکانیزم"، وەک ڕێبازی سەرەتایی بۆ چەسپاندنی ئاگربەست. نیگەرانییەکان لە بەیروت لە پەرەسەندنی هێرشەکانی ئیسرائیل و پێشێلکردنی ئاسمانی لوبنان لەلایەن فڕۆکەی بێفڕۆکەوانەوە پەرەدەسێنێت.
لە بەرەی ناوخۆشدا، سەرۆکایەتی کۆماری و حکومەت کاردانەوەی وریایانە بەرامبەر بە لێدوانەکانی ئەمەریکا، لەسەر بنەمای ئەو بنەمایەی کە هەر ڕێڕەوێکی کارەکانی پەیوەست بە چەک دەبێت لە ڕێگەی دامەزراوە دەستوورییەکان و دیالۆگی نیشتمانییەوە بەرەوپێش بچێت، هاوکات جەخت لەوە دەکەنەوە کە هەر ڕێگەچارەیەک ناتوانێت لە ئەنجامی فشاری دەرەکی یان هەڕەشەی دەرەکی بێت. دەسەڵاتە فەرمییەکان پابەندن بە پرەنسیپی سەروەری و قۆرخکاری دەوڵەت لەسەر چەک، بەبێ ئەوەی قەبووڵکردنی سەپاندنی خشتەی کاتی یان مەرجی سیاسی هاوڕێیەتی.
لە لایەکی دیکەوە بازنە سیاسییەکان پێیان وایە کە تۆنی پەیامی ئەمریکا زیاتر لە "ئاگادارکردنەوە" دەچوو نەک گفتوگۆیەکی سیاسی. ئەوان پێیان وایە لە ساتێکی هەستیاردا گوشاری ڕاستەوخۆی لەسەر دەوڵەتی لوبنان هەبووە کە هاوکات بوو لەگەڵ هەڵکشانی ئیسرائیل لەسەر زەوی و گەشتە چڕەکانی فڕۆکەی بێفڕۆکەوان بەسەر پایتەخت و ناوچەکانی دیکەدا.
بازنە پەیوەندیدارەکان باس لە چەندین سیناریۆی ئەگەری دەکەن بۆ قۆناغی داهاتوو، لەوانە: وەڵامدانەوەی وردە وردە بۆ پێشنیازی ئەمریکا، گرتنەبەری ڕێبازێکی دووانەی لەسەر بنەمای کەمکردنەوەی ئاستی مەیدانی هاوتەریب لەگەڵ گفتوگۆی ناوخۆیی، یان چەسپاندنی هەڵوێستێکی لوبنان کە ڕەتدەکاتەوە بەستنەوەی سەقامگیری ئەمنی بە فشاری دەرەکی لە پرسی چەکدا. دەرئەنجامی کۆتایی هێشتا وابەستەی ڕەوتی پەیوەندییە دیپلۆماسییەکانی داهاتووە، بەتایبەتی لەگەڵ هاتنی باڵیۆزی نوێی ئەمریکا بۆ بەیروت.
ئەم بابەتە 11 جار خوێندراوەتەوە




