Macron û Xi civiyan

PeyamaKurd – Serokê Çînê Xi Jinping bang li Fransayê kir ku 'vîzyonek serbixwe û stratejîk nîşan bide' bi piştgiriya hevdu li ser berjewendiyên bingehîn, di demekê de ku polîtîkayên ku ji hêla serokatiya nû ya Serokê Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê Donald Trump ve têne meşandin, hevalbendên Ewropî ji pozîsyonên biryardanê, nemaze di krîza Ukraynayê de, dûr dixin.

Li gorî daxuyaniyek ji Wezareta Karên Derve ya Çînê, Serok Xi li Pekînê bi Serokê Fransayê Emmanuel Macron re, ku serdana welêt dikir, civiya.

Di dema civînê de, Xi diyar kir ku Çîn û Fransa, wekî hêzên mezin ên serbixwe, vîzyoner û berpirsiyar, divê rolek avaker di xurtkirina cîhana piralî de bilîzin. Wî got, "Çawa jîngeha derve biguhere jî, divê her du alî bi piştgiriya hevdu li ser berjewendî û fikarên bingehîn vîzyonek serbixwe û stratejîk nîşan bidin."

Xi tekez kir ku Çîn û Fransa, wekî damezrînerên Neteweyên Yekbûyî (NY) û endamên daîmî yên Konseya Ewlekariyê, divê piralîbûna rastîn biparêzin û tekez kir ku pêdivî ye ku pergala navneteweyî û serdestiya hiqûqê, bi navenda NY, were parastin.

Xi diyar kir ku divê her du welat hevkariya xwe ya pratîkî berfireh bikin, hevkariyê di warên nû yên wekî aboriya kesk, aboriya dîjîtal, biyoderman û îstîxbarata sûnî de, ji bilî warên hevkariya kevneşopî yên wekî hewavanî, fezayê û enerjiya nukleerî, zêde bikin.

Serokê Çînê tekez kir ku pêwîst e her du alî jîngehek karsaziyê ya dadperwer, zelal, bê cudakarî û pêşbînîkirî ji bo pargîdaniyên hev ji bo pêşxistina hevseng a têkiliyên aborî û bazirganî yên dualî misoger bikin.

"Em hêvî dikin ku Çîn wê piştgiriyê bide hewldanên me yên ji bo bidestxistina agirbestek li Ukraynayê"

Serokê Fransayê Macron herwiha diyar kir ku Çîn û Fransayê di demên dawî de di helwestên xwe de li ser hin mijaran nêzîkbûnek nîşan dane, û tevî nakokiyên di navbera aliyan de, ji bo çareserkirina wan giyanek erênî heye.

Macron destnîşan kir ku wan di civînê de bi berfirehî li ser mijara Ukraynayê, ku wî wekî girîng ji bo ewlehiya Ewropayê bi nav kir, nîqaş kirin û got, "Em hêvî dikin ku Çîn wê piştgiriyê bide hewldanên me yên ji bo bidestxistina agirbestek li Ukraynayê, bi kêmanî bi rawestandina êrîşên li ser binesaziya krîtîk."

Macron tekez kir ku ji bo welatan girîng e ku ji bo aştiyek dadperwer û mayînde ku rêzê li qanûna navneteweyî digire, bi hev re bixebitin.

Piştî civîna rêberan, her du welatan 12 peymanên hevkariyê li ser mijarên ji perwerdehiya bilind û enerjiya nukleerî bigire heya parastina pandayan, hewavaniyê û aboriya kesk îmze kirin.

Rêberê Fransî, ku duh ji bo serdanek sê rojî gihîşt Çînê, îro bi Xi, Serokwezîrê Çînê Li Jiang û Cao Lyci, Serokê Kongreya Neteweyî ya Gel a Çînê re civiya.

Piştî civînên xwe yên li Pekînê, Macron îşev çû Chingdu, paytexta parêzgeha Szechuan a başûrê rojavayê Çînê, ku ew ê li wir dîsa bi Xi re bicive.