شەرع: کەنارەکانی سوریا ناتوانێت دەسەڵاتی سەربەخۆی هەبێت

ئەحمەد شەرع سەرۆکی سوریا دووپاتی کردەوە کە ناتوانێ کەناراوەکانی سوریا قەوارەیەکی سەربەخۆ بێت و جیا لە باقی خاکی سوریا، جەختیشی کردەوە کە یەکگرتوویی وڵاتەکە لە ڕووی سیاسی و ئابووری و ستراتیژییەوە بە یەکەوە گرێدراوە، لە کاتێکدا سوریا بە قۆناغێکدا تێدەپەڕێت کە بە قۆناغێکی سەرەکی و مێژوویی ناوی برد، چ لە ڕووی ناوخۆیی و چ لە ڕووی ناوچەییەوە.

شەرع ئاماژەی بەوەشکرد، پڕۆسەی بنیاتنانی دەوڵەت کاتێکی دەوێت، ڕوونیشیکردەوە کە سەقامگیری و گەشەی سروشتی بۆ وڵاتان وردە وردە و کەڵەکەبووە، لەکاتێکدا بازدانی کتوپڕ زۆرجار کێشە یان تێڕوانینێکی نادروست بەرهەمدەهێنێت.

ئاماژەی بەوەشکرد، دەوڵەت بڕیارە لە ماوەی پێنج ساڵی داهاتوودا سیستەمێکی نوێی یاسا و ڕێساکان دابمەزرێنێت بۆ ئەوەی بناغەکانی دەوڵەتێکی بەهێز بتوانێت.

جەختیشی کردەوە: "ئێمە بەدوای ئەوەدا نین شکۆمەندی شەخسی بۆ هیچ کەسێک دروست بکەین. ئێمە قۆناغێکمان تێپەڕاندووە کە لە دڵی مەترسیدا بووین، دەسەڵاتیش خەمی ئێمە نەبووە. بەڵکو ئەولەویەت هەمیشە بنیاتنانی ئەوەی بووە کە خزمەت بە سوریا و ئێستای و داهاتووی دەکات".

ئەلشەراع جەختی لەوە کردەوە کە یەکگرتوویی نەتەوەیی پایەیەکی پێویستە، ئاماژەی بەوەش کرد کە سوریا لەم دواییانەدا شاهیدی پشتیوانی و کارلێکی بەربڵاوی وڵاتان و گەلانی خۆشیان دەوێت، بەو پێیەی هەست و سۆزی خەڵک بۆ یەکەمجار لەگەڵ هەڵوێستی سەرکردەکانیان لەبارەی پرسی سوریادا هاوڕە.

سەرۆک کۆماری سوریا لە قسەکانیدا سەبارەت بە قۆناغی دوای ململانێکان ڕوونیکردەوە وڵاتان دەچنە قۆناغێکی هەستیارەوە کە بە "خولگەی پچڕانی دوای ململانێ" ناسراوە، کە زۆرجار پێویستی بە چەندین ساڵ هەیە بۆ تێپەڕاندنی کاریگەرییەکانی. ئەم قۆناغە داوای بناغەی نوێ و هەلومەرجی پشتیوان دەکات، لەگەڵ ترسی بەردەوام لە گەڕانەوە بۆ ململانێ. دووپاتی کردەوە کە سوریا بە سەرکەوتوویی ئەم قۆناغەی تێپەڕاندووە.

ئاماژەی بەوەشکرد، ئەمڕۆ سوریا لە قۆناغێکی مێژووییدا وەستاوە کە بە دەستپێکردنی شەڕەکە لە ڕۆژێکی وەک ئەمڕۆی ساڵی ڕابردوودا دەستیپێکرد. ئەمە ساتێکی سەرەکییە کە نەک تەنها سوریا کاریگەری لەسەرە بەڵکو کاریگەرییەکانی بۆ تەواوی ناوچەکە درێژدەکاتەوە. جەختیشی لەوە کردەوە کە سەرنجی جیهان لەسەر سوریایە، چاوەڕوانی سەرەتایەکی نوێن کە هاوسەنگی و سەقامگیری بۆ بگەڕێنێتەوە.

ڕوونیشیکردەوە، جوگرافیای سوریا بەیەکەوە گرێدراوە و یەکگرتووە، ئەمەش وایکردووە جیاکردنەوەی هیچ بەشێک لەوانی دیکە قورس بێت. جەختیشی کردەوە کە سەرچاوەکانی کەناراوەکان ڕاستەوخۆ پەیوەستن بە ناوچەی ڕۆژهەڵاتەوە، بە پێچەوانەشەوە، هەروەها بەبێ دەرچەی دەریایی، سوریا بەشێکی بنەڕەتی لە هێزی ستراتیژی و ئابووری خۆی لەدەست دەدات.

ئاماژەی بەوەشکرد، کەنارەکانی سوریا خاوەنی تایبەتمەندییەکن کە ڕەنگدانەوەی یەکگرتوویی کۆمەڵگەی سوریان و بەهێزی یەکێتی نەتەوەیی بەرجەستە دەکەن. جگە لەوەش، فرەچەشنی کۆمەڵایەتی و تائیفی، دەوڵەمەندکردنی دەوڵەتی سوریایە، نەک خاڵێکی مشتومڕ.