لوبنان قۆناغێکی زۆر هەستیار بەخۆیەوە دەبینێت، لەنێو زیادبوونی فشارە دەرەکییەکان و قووڵبوونەوەی دابەشبوونە ناوخۆییەکان. ئەمەش بەهۆی پەرەسەندنی هێرشە ئاسمانییەکانی ئیسرائیل بۆ سەر باشوور و مشتومڕە سیاسییەکانی هاوڕێی لەسەر یاسای هەڵبژاردن و پرسی زیندانییەکانی سووریا ئاڵۆزتر دەبێت.

هێرشە ئاسمانییەکانی ئەم دواییە بۆ سەر شارۆچکەی موسەیلیح نیگەرانییەکی بەرفراوانی لێکەوتەوە، بەتایبەتی کە دوای ماوەیەکی تاڕادەیەک ئارامیی دوای ڕێککەوتنی ئاگربەست لە غەززە هاتە ئاراوە. پێوەرە مەیدانییەکان دەریانخستووە کە ئیسرائیل هەوڵدەدات ڕێڕەوی فەلەستین و لوبنان بە تەواوی جیابکاتەوە، لە ڕێگەی ئاگرەوە پەیامێک دەنێرێت کە هەر سەقامگیرییەک لە باشوور پەیوەستە بە پرسی چەک لە لوبنان.

لەو چوارچێوەیەدا بازنەی سیاسی و ئەمنی چاوەڕوانی دەرئەنجامی لیژنەی چاودێری ئاگربەستن، کە بڕیارە ڕۆژی دوای سبەی چوارشەممە کۆببێتەوە، ئەمەش لە کاتێکدایە کە هەوڵی چڕ و پڕی نێودەوڵەتی بۆ پاراستنی ئاگربەست و ڕێگریکردن لە پەرەسەندنی زیاتر. داتاکان ئاماژە بەوە دەکەن کە لیژنەکە لە پێشێلکارییەکانی ئەم دواییەی ئیسرائیل و کاردانەوەکانیان بۆ جێبەجێکردنی پلانی سوپای لوبنان بۆ سنووردارکردنی چەک لە دامەزراوەکانی دەوڵەتدا دەکۆڵێتەوە.

سەرچاوە فەرمییەکان پشتڕاستیان کردەوە کە حکومەتی لوبنان بەدواداچوون بۆ ئەو سکاڵایە دەکات کە لەسەر ئیسرائیل تۆمارکراوە بەهۆی کردنە ئامانجی دامەزراوە مەدەنییەکان و ئۆتۆمبێلەکان لە ئەلموسەیلیح، کە بۆ بولدۆزەر و لابردنی داروپەردوو و کاری ئاوەدانکردنەوە بەکاردەهێنران. حکومەت ئەم دەستدرێژییە بە پێشێلکردنی ئاشکرای ڕێککەوتنە نێودەوڵەتییەکان و بڕیارنامەکانی ئەنجومەنی ئاسایش دەزانێت.

لە لایەکی دیکەوە سەرچاوە سیاسییەکان سەرهەڵدانی ڕووبەڕووبوونەوەیەکی تەواویان لە ئێستادا ڕەتکردەوە و پێشنیاری ئەوە دەکەن کە پێدەچێت ئەو چەقبەستووە بەردەوام بێت تا ئەنجامی پەیوەندییە بەردەوامەکانی ئەمریکا و فەرەنسا بلوری دەبن. ئەم پەیوەندیانە بۆ چەسپاندنی ئاگربەست و دامەزراندنی چوارچێوەی ڕوون بۆ هەر یەکلاییکردنەوەیەکی داهاتوو زۆر گرنگن.

لە نێو ئەم پێشهاتانەدا، هۆشدارییەکان لە ئەگەری ئەوەی کە گۆڕەپانی لوبنان لە دوای غەززە ببێتە بەدیلێکی مەیدانی شەڕ دەرکەوتووە، ئەمەش بە لەبەرچاوگرتنی ئامادەکارییە چڕەکانی ئیسرائیل لە باشوور. ئەمەش تاقیکردنەوەیەکی گرینگە بۆ لیژنەی ئاگربەست بۆ پاراستنی سەقامگیری و ڕێگریکردن لە خلیسکانی ناوچەکە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەیەکی نوێ.

لینا ڕەشید - لوبنان

ئەم بابەتە 25 جار خوێندراوەتەوە