پەرەسەندنێکی بەرفراوانی ئیسرائیل لە باشوور... و سوپا ڕەتیدەکاتەوە گوێ لە هۆشدارییەکان بگرێت

پەرەسەندنێکی بەرفراوانی ئیسرائیل لە باشوور... و سوپا ڕەتیدەکاتەوە گوێ لە هۆشدارییەکان بگرێت

 

چەند ڕۆژێک دوای ئەوەی کە هەڵمەتە میدیاییەکانی ئیسرائیل ڕێگەی خۆشکرد بۆ پەرەسەندنی لوبنان، باشووری وڵات ڕووبەڕووی توندترین هێرشی ئاسمانی بووەوە لە ماوەی زیاتر لە مانگێکدا و چەند گوندێکی کردە ئامانج. هاوکات لەگەڵ بەکارهێنانی نەخشەی سوور بە شێوەیەکی بەرفراوان کە ترس و دڵەڕاوکێی لەناو خەڵکی مەدەنیدا چاندووە. تەلئەبیب بانگەشەی ئەوەی کرد کە پێگەکانی هەسەدە دەکاتە ئامانج و سوێندیشی خوارد کە ئەگەر ئەو گرووپە چەک داماڵین، بەردەوام بێت لە هێرشەکان.

سەرۆکی کۆمار ڕایگەیاند کە هێرشەکانی ئیسرائیل ڕەتکردنەوەی بانگەوازەکانی دانوستان بووە و جەختی لەوە کردەوە کە "پەیامەکە گەیشتووە". ناوبراو ڕووداوەکانی بە تاوانێکی تەواو دژ بە خەڵکی مەدەنی و پێشێلکردنی ئاشکرای بڕیارنامەی ١٧٠١ی ئەنجومەنی ئاسایشی ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان وەسف کرد.

هاوکات فەرماندەی سوپا پێشنیارێکی پێشکەش بە کابینەی حکومەت کرد بۆ بەستنی پلانی "کۆنتڕۆڵکردنی چەک" تاوەکو هێرشەکانی ئیسرائیل وەستاون، بەڵام حکومەت ئەو پێشنیازەی پەسەند نەکرد. ناوبراو لە ڕاپۆرتی مانگانەی خۆیدا ئاماژەی بە بەردەوامی هاوکاری مەیدانی نێوان سوپا و بەرخۆدان کردووە، لە کاتێکدا ئیسرائیل بەردەوامە لە ئاستەنگ بۆ کاری یەکە سەربازییەکان. فەرماندەیی سوپا سەرەڕای هۆشدارییەکانی ئیسرائیل و فشارەکانی هێزەکانی یونیفیل، ڕەتیکردەوە سەربازگەیەک لە شارۆچکەی کفەردونینە چۆڵ بکات.

لای خۆیەوە هەسەدە نامەیەکی کراوەی ئاراستەی سێ سەرۆکەکە و گەلی لوبنان کرد و هەڵوێستی خۆی لە بارەی دانوستان لەگەڵ ئیسرائیل خستەڕوو و هۆشداریشی داوە لەو "تەڵە سیاسییانەی" کە بۆ لوبنان دانراون.

سەرچاوە ئاگادارەکان ڕوونیان کردەوە کە بەڵگەنامەکە لە سروشتی خۆیدا پەرەسەندنی نەبووە بەڵکو ئامانجی دووپاتکردنەوەی ڕەتکردنەوەی هەر دانوستانێکی سیاسی ڕاستەوخۆ بووە لەم دۆخە ناسکەدا.

لە پێشهاتێکی ناوخۆدا، ئەنجومەنی وەزیران بە زۆرینەی دەنگی 17 وەزیر دەنگیدا لەگەڵ گەڕاندنەوەی دەنگدانی تاراوگە بۆ 128 ئەندامی پەرلەمان و پێنج وەزیرە شیعەش دەنگی نەخێریان دا. دوای تەواوبوونی کاری لیژنەکان، پڕۆژەیاساکە ڕەوانەی پەرلەمان دەکرێت. بەڵام سەرچاوە پەرلەمانییەکان چانسی هەموارکردنی یاساکەیان کەمکردەوە و ئاماژەیان بۆ ئەوە کرد کە سەرۆکی پەرلەمان خاوەنی ئامرازە بۆ ڕێگریکردن لە پەسەندکردنی، ئەمەش دەرگای ڕووبەڕووبوونەوەی سیاسی تیژ لە پێش هەڵبژاردنی پەرلەماندا دەکاتەوە.

لە ڕووی سیاسییەوە چاودێران پەرەسەندنی ئیسرائیلیان وەک بەشێک لە زیادبوونی فشارەکان بۆ سەر لوبنان بۆ سەپاندنی مۆدێلێکی هاوشێوەی ئەو مۆدێلەی لە سوریادا لێکدەداتەوە، ئەمەش لە کاتێکدایە کە باس لە ڕێککەوتنێکی ئاسایشی سوریا و ئیسرائیلی ئەگەری بە ناوبژیوانی ئەمریکا دەکرێت. ئەوان پێیان وایە تەلئەبیب ئەو هێرشە ئاسمانییانە بەکاردەهێنێت بۆ ناچارکردنی بەیروت بە ناچاری مەرجی دانوستانی دیاریکراو قبوڵ بکات، ئەمەش ڕێگە خۆش دەکات بۆ خولێکی نوێی دیپلۆماسی ئەمریکا کە پێشبینی دەکرێت چارەسەری پرسی لوبنان بکات.

لینا ڕەشید - لوبنان

ئەم بابەتە 10 جار خوێندراوەتەوە